Helena: „Í örskotsstund héldum við að gos væri að byrja“

Helena Pálsdóttir var 27 ára og var í Vestmannaeyjum þegar skjálftinn reið yfir 17. júní árið 2000. Þetta er hennar saga.

Öll stórfjölskyldan var samankomin heima hjá móðursystur minni á Fjólugötu í Vestmannaeyjum, þar sem fram átti að fara skírn barnabarns hennar. Ég var nýkomin ásamt fjölskyldu minni og stóð á spjalli við frænda minn inni í eldhúsi meðan beðið var eftir að restin af gestunum mætti í hús, þegar við verðum skyndilega vör við svakalegar, þungar drunur sem okkur fannst berast inn að utan þannig að gólfið undir okkur byrjaði að nötra og veggirnir líka. Mín fyrsta hugsun var að þetta hlyti að vera einhversskonar þungaflutningar en miðað við staðsetningu hússins efst á dálítilli hæð og hátíðardagsetninguna þá gat það eiginlega ekki staðist. Í sömu andrá og hugsuninni sleppir hrópar húsbóndinn á heimilinu ,,Þetta er jarðskjálfti, allir út, allir út"!!! Um leið jukust drunurnar og fólk kom hlaupandi úr öllum hornum hússins, sem er frekar stórt einbýlishús á tveimur hæðum í svokallaðri efri byggð þaðan sem útsýni er yfir allan byggðina, fjöllin og höfnina. Þegar við vorum komin fyrir utan sáum við nágrannanna vera að týnast út á blettina við húsin sín og einhver á meðal þeirra hrópar ,,Ó guð minn...(það) er að byrja að gjósa í dalnum (Herjólfsdal)?" Í sömu andrá lítum við öll inn í Herjólfsdal þaðan sem við sjáum rísa upp heilmikið dökk brúnt rykský, að því er virðist uppúr dalbotninum sjálfum. Óttinn læstist um okkur þar sem við stóðum úti á hlaði á Fjólugötunni því við vissum öll að dalurinn var fullur af fólki sem var að taka þátt í 17.júní hátíðarhöldunum þar. Við heyrðum óm af hávaða og hrópum berast okkur þaðan þegar allt í einu einn gestanna í skírninni bendir á fjallið Klif (sem er ef segja mætti í sama klettabelti og Dalfjall þar sem Herjólfsdalur er) og segir ,,Guð hjálpi okkur sjáið þið þarna"? Við lítum öll í áttina þangað sem hún bendir og sjáum þar sem annað rykský byrjar að rísa upp úr hlíðunum í Klifinu um leið og hrynja úr fjallinu stærðarinnar grjóthnullungar og niður á götuna fyrir neðan. Eina örskotsstund héldum við flest að við værum að verða vitni af gosbyrjun og það gæti bara ekki annað verið en að manntjón hefði orðið á öðruhvorum staðnum þaðan sem rykskýin hefðu myndast. Á sömu stundu var einn skírnargestanna að stíga út úr bílnum sínum örlítið fyrir neðan okkur, ásamt dóttur sinni og sem móðirin stígur út bílnum, hristist bíllinn svo ofsalega að móðirin fór að hundskamma dóttur sína, sem hafði komið út úr bílnum á undan, fyrir að vera hrista bílinn svona svakalega. Þær höfðu ekki hugmynd um jarðskjálftann sem var í gangi þegar þær keyrðu í hlaðið og fannst móðurinni líklegasta skýringin á því að hún hefði þurft að styðja sig við bílinn sem hristist, vera sú að unglingsdóttirin væri að hrekkja mömmu sína með því að hrista bílinn. Smá saman áttaði fólk sig nú á því að líklega hefði þetta nú verið stór jarðskjálfti en ekki byrjun á gosi. Fólki var eðlilega mikið niðri fyrir og þurfti mikið að ræða atburðinn í skírnarveislunni sem fram fór eftir að allir höfðu að mestu jafnað sig og fengið að vita að það væri í lagi með fólkið inni í Herjólfsdal. Barnið hlaut bæði skírn og nafngift og við hin fengum að upplifa dag sem við flest munum aldrei eða seint gleyma.